Mặc dù phải làm việc trong một môi trường làm việc có nhiệt độ cao và thường xuyên va đập nhưng cơ cấu phân phối khí xupap vẫn mang đến khả năng nạp hoặc xả không khí bên trong xilanh cực kỳ tốt. Bộ phận này giúp cho quá trình vận hành của xe được diễn ra một cách ổn định.
Cơ cấu phân phối khí xupap là gì?
Cơ cấu phân phối khí xupap là một phần không thể thiếu trong động cơ đốt trong, đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển quá trình nạp và xả khí cho xi lanh.
Cấu tạo của cơ cấu phân phối khí xupap
Cấu tạo của cơ cấu phân phối khí xupap bao gồm nhiều bộ phận và mỗi bộ phận này đều có chức năng riêng biệt và cùng nhau tạo nên một hệ thống hoạt động hiệu quả và chính xác.
- Trục cam: Có hình dạng một trục liền, gồm các rãnh nạp, thải và các đầu trục. Thứ tự sắp xếp của trục cam sẽ nói lên chức năng cụ thể của nó.
- Xupap: Làm từ loại vật liệu có tính chịu nhiệt tốt và độ bền cao, giữ nhiệm vụ đóng, mở cửa nạp và cửa xả.
- Lò xo xupap: là loại lò xò có khả năng giảm thiểu dao động cộng hưởng và hạn chế việc hư hỏng lò xo trong quá trình vận hành.
Phân loại cơ cấu phân phối khí xupap
Cơ cấu phân phối khí xupap có thể được chia thành hai loại chính: xupap đặt và xupap treo. Xupap đặt có cấu tạo đơn giản hơn và thường được sử dụng trong các động cơ xăng công suất nhỏ. Trong khi đó, xupap treo cho phép buồng cháy được bố trí gọn hơn và có thể thích hợp cho động cơ diesel với tỷ số nén cao.
Ngoài ra, cơ cấu phân phối khí xupap còn được phân loại dựa trên vị trí trục cam, phương thức dẫn động trục cam và số lượng xu páp. Mỗi phân loại lại có những đặc điểm kỹ thuật và ứng dụng khác nhau, phù hợp với từng loại động cơ và yêu cầu hoạt động cụ thể.
So sánh xupap đặt và xupap treo
Cơ cấu phân phối khí xupap đặt có ưu điểm là số chi tiết ít, giảm lực quán tính, giảm mài mòn và giảm chi phí sản xuất. Nó phù hợp với các động cơ xăng công suất nhỏ, nơi mà chi phí và độ tin cậy là những yếu tố quan trọng.
Tuy nhiên, cơ cấu này cũng có nhược điểm là khó bố trí buồng cháy gọn gàng, dẫn đến tỷ số nén không cao và hiệu suất nạp không tốt, làm giảm hiệu suất của động cơ.
Cơ cấu phân phối khí xupap treo, ngược lại, lắp đặt xupap bên trên nắp máy và trục cam bên trong thân máy. Cấu trúc này bao gồm con đội, trục cam, đũa đẩy, lò xo, vít điều chỉnh khe hở xupap, cần mở, ống dẫn hướng và xupap.
Hệ thống này có thể sử dụng một hoặc hai trục cam để điều khiển xupap nạp và xupap xả, tăng cường hiệu suất nạp và giảm khí thải.